Son güncelleme 20 Nisan 2024 - 18:45
19 Şub 2018 Haluk DURAL, Köşe Yazarları, Sürmanşet 0
Bu makale yazarın Ulusal Strateji Merkezi-USMER İstanbul Başkanı iken yazdığı 18 Şubat 2011 makalesinden derlenip, güncellenmiştir.
Amerikan Merkezi İstihbarat Teşkilatı CIA, her yıl Şubat ayının başlarında kendi resmî internet sitesinde her ülke için yayınladığı bilgi dosyalarındaki (Factbook) verilerden[[1]] yola çıkarak CIA’nın bile kabul ettiği Çin mucizesi karşısında özellikle kısa bir ABD-ÇİN incelemelerimizi sizlere sunmak istiyorum.
CIA’nın tahminleri çerçevesinde son dört yılda SAGP cinsinden[[2]] ekonomik büyüklüklerine göre ilk oniki sırayı paylaşan ülkeler şöyledir:
Tablo 1: Ülkelerin Ekonomik Büyüklüklerine Göre Sıralaması, (GSYH-SAGP) Trilyon Dolar | |||||||||
2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | |||||
Dünya* | 105,040 | Dünya | 107,500 | Dünya | 115,100 | Dünya | 119,400 | Dünya | 126,688 |
ABD | 16,720 | Çin | 17,630 | Çin | 19,510 | Çin | 21,270 | Çin | 23,120 |
Çin | 13,370 | ABD | 17,460 | ABD | 17,970 | ABD | 18,560 | ABD | 19,360 |
Hindistan | 4,962 | Hindistan | 7,277 | Hindistan | 8,027 | Hindistan | 8,721 | Hindistan | 9,470 |
Japonya | 4,729 | Japonya | 4,807 | Japonya | 4,658 | Japonya | 4,932 | Japonya | 5,405 |
Almanya | 3,227 | Almanya | 3,621 | Almanya | 3,842 | Almanya | 3,979 | Almanya | 4,150 |
Rusya | 2,553 | Rusya | 3,568 | Rusya | 3,471 | Rusya | 3,745 | Rusya | 4,000 |
Brezilya | 2,422 | Brezilya | 3,073 | Brezilya | 3,166 | Brezilya | 3,135 | Endonezya | 3,219 |
İngiltere | 2,378 | Fransa | 2,587 | Endonezya | 2,839 | Endonezya | 3,028 | Brezilya | 3,243 |
Fransa | 2,273 | Endonezya | 2,554 | İngiltere | 2,660 | İngiltere | 2,788 | İngiltere | 2,880 |
Meksika | 1,845 | İngiltere | 2,435 | Fransa | 2,647 | Fransa | 2,737 | Fransa | 2,826 |
İtalya | 1,805 | Meksika | 2,143 | Meksika | 2,220 | Meksika | 2,307 | Meksika | 2,406 |
G. Kore | 1,666 | İtalya | 2,066 | İtalya | 2,174 | İtalya | 2,221 | İtalya | 2,307 |
* : http://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.PP.CD
http://www.wiki-zero.com/index.php?q=aHR0cHM6Ly9lbi53aWtpcGVkaWEub3JnL3dpa2kvTGlzdF9vZl9jb3VudHJpZXNfYnlfR0RQXyhub21pbmFsKQ
Tablodaki verilere göre, CIA’nın bile itiraf ettiği gibi, batı emperyalist-kapitalist blokuna dahil ülkeler sıralamada küme düşmekte, onların yerleri BRİC ülkeleri tarafından doldurulmaktadır. Böylece küresel olduğu iddia edilen ekonomik krizin, aslında batı kapitalist sistemine ait olduğu ve küresel olmadığı açıkça görülmektedir. Nitekim (ABD+AB+Japonya) grubunun dünya ekonomisindeki payları yıllar kriz döneminde azalırken, krizin hafiflemesiyle beraber tekrar artış eğilimine girerken, BRİC ülkelerinin payları düzenli şekilde artmaktadır.
Tablo-2: Dünya Ekonomisindeki Paylar, % | |||||||
2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | |
ABD+AB+Japonya | 43,0 | 42,0 | 37,3 | 37,1 | 41,8 | 42,5 | 44,4 |
BRİC | 25,2 | 25,7 | 26,7 | 29,4 | 34,2 | 36,9 | 39,8 |
Ama bu tablonun en önemli göstergesi, CIA’nın tahminlerinden çok daha önce Çin’in ekonomik büyüklük açısından ABD’yi geçerek 1. sıraya yükselmiş olmasıdır. Bunun kaçınılmaz sonucu olarak ABD’nin dünya ekonomisindeki payı azalırken, Çin’in payı artmaktadır.
Tablo-3: Dünya Ekonomisindeki Paylar, % | |||||||
2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | |
ABD | 18,6 | 18,3 | 19,2 | 16,2 | 15,6 | 15,5 | 15,3 |
ÇİN | 14,0 | 14,5 | 15,3 | 16,4 | 16,9 | 17,8 | 18,3 |
ABD ve Çin’in ekonomik yapılarının irdelenebilmesi için GSYH içindeki üç ana sektör olan; tarım, sanayi ve hizmetler sektörlerinin paylarını karşılaştırmak gerekir. Bu konudaki en belirleyici unsur, GSYH içindeki sanayi payıdır.
Görüldüğü üzere, Çin’in sanayi üretimi 2018 yılında ABD’nin sanayi üretimini 2,5 misline ulaşmıştır. ABD’nin GSYH’sının içindeki en büyük pay % 80,2 ile “hizmetler” sektörüne aittir. ABD hizmetler sektörünün içindeki en büyük pay ise “finansal işlemlere” aittir. Örneğin ABD Ticaret Bakanlığı Ekonomik Analiz Bürosu verilerine göre 2009 yılında finansal işlemlerin, hizmetler sektöründeki payı % 25,57’dir. [[3]]
Tablo-4: 2018 GSYH Sektör Payları, % | ||
ABD | ÇİN | |
Tarım | 0,9 | 8,2 |
Sanayi | 18,9 | 39,5 |
Hizmetler | 80,2 | 52,2 |
Çin’in üretimden gelen ekonomik gücünün en önemli göstergelerinden birisi ise sıvı çelik üretim rakamlarıdır.
Dünya Çelik Birliği istatistiklerine [[4]] göre batı kapitalist sisteminin ekonomik krize yuvarlandığı 2007 yılından itibaren batı ülkelerinde çelik üretimleri azalırken, Çin üretimini sürekli artırmıştır. 2014 yılında Çin’in çelik üretimi, kendini takip eden diğer ilk üç ülkenin üretimleri toplamının üç (3) katını aşmıştır. Sürekli artan bu büyüklükteki çelik üretimi, ekonomik büyüme, bilimsel ve teknolojik gelişim göstergesi olup, giderek kalkınma ve refahın göstergesi olacaktır.
CIA’nın ülke bilgilerini derlediği veri bankasında yayınladığı bilgileri gerek ABD-ÇİN ve gerekse batı kapitalist ülkeleri ile BRİC, Şanghay İşbirliği Örgütü ve diğer millî devletler ile mukayeselerini gelecek yazılarımızda incelemeye devam edeceğiz.
SONUÇ
Bu verilerin gösterdiği en önemli sonuç; batı kapitalist sisteminin ekonomik liderliği kaptırdığı, büyük bir borç batağına saplandıkları, yaşadıkları ekonomik krizi “dünya”ya mâletmeye çalışmalarına rağmen, krizin sadece kendilerinde olduğunu göstermesidir. Batı, bu krizde yitirdikleri sermayeyi geri kazanmak için ise kapitalizmin en vahşi yolunu tekrar seçerek, ilkel sermaye birikimi için emperyalist sömürge savaşlarına geriye dönmektedirler. Bunun kaçınılmaz sonucu ise Ortadoğu (maalesef Türkiye de dahil) ve Afrika ülkelerinde bölgesel kanlı çatışmaların uzun süre devam edeceği gerçeğidir.
Haluk Dural
Millî Merkez Genel Sekreteri
[[1]]:https://www.cia.gov/library/publications/resources/the-world-factbook/rankorder/rankorderguide.html
[[2]]: Cari fiyatlarla ve milli paralarla hesaplanan ülke GSYH’ları, o ülkedeki ortalama dolar kuruna bölünerek nominal değer bulunur. Aynı bazda ifade edilse de, ülkelerin enflasyon oranları ve yaşam standartları aynı olmadığından, dolar cinsinden GSYH’ları mukayese etmek doğru sonuç vermez. Bu eksikliği gidermek amacıyla her ülke için Satınalma Gücü Paritesi-SAGP (purchasing power parity-PPP) tabloları kullanılır. Her ülkenin ulusal parası cinsinden cari fiyatlarla hesaplanmış olan GSYH’ları, o ülke için verilen SAGP ile bölünerek dolara çevrilir ve birbiriyle daha anlamlı şekilde mukayese edilir. Nitekim, CIA’nın bilgi dosyalarında her ülke için GSYH değerleri SAGP cinsinden verilerek kıyas yapılmaktadır.
[[3]] : http://www.bea.gov/industry/gpotables/gpo_action.cfm?anon=795267&table_id=26751&format_type=0
[[4]] : http://www.worldsteel.org/?action=stats&type=steel&period=latest
**********************************************************************
ÇİN, ABD’yi geçti…
Halûk Dural
Millî Merkez Genel Sekreteri, 18.02.2018
halukdural@gmail.com
“Emeklinin ve asgari ücretlinin maaşından çalan hükümet faiz lobisine, saraylara ve yandaşlara aktardığı paraların bedelini yine vatandaşa ödetmeye çalışıyor” diyen […]
Kocaeli Körfezinde her geçen gün demirleyen gemilerin arttığını belirten Gergerlioğlu, “Gemilerin demirlemesi sonucunda çevre kirliliği artıyor. Karamürsel’de, Gölcük’te ve diğer […]
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ın seçim sürecinde ilk icraatı olarak açıkladığı ve Cumhur İttifakı üyelerince 10 aydır bekletilen Tatlar […]
İBB 9’ncu seçim dönemi ilk oturumu, 31 Mart 2024 yerel seçimlerinden üçüncü kez başarıyla çıkan Başkan Ekrem İmamoğlu tarafından açıldı. […]
Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras ve yeni seçilen 11 CHP’li ilçe belediye başkanı Anıtkabir’i ziyaret etti. Aras Anıtkabir […]
Gaziemir Belediyesi’nin 20-23 Nisan tarihlerinde düzenleyeceği 26. Gaziemir Ulusal Çocuk Şenliği halk dansları gösterileri, müzikaller, kortej ve konserlere ev sahipliği […]
Sandıklı Belediye Başkanı Adnan Öztaş, Yeni Arıtma Tesisi ve Akin Göleti hakkında açıklamalarda bulundu. Başkan Adnan Öztaş yaptığı açıklamada […]
Nisan ayı meclisinin ilk oturumunda gündem maddeleri gereğince meclis başkanvekilleri, divan kâtipleri, encümen üyeleri ve komisyonlarda yer alacak meclis üyelerinin […]
Kocaeli Merkezinde bulunan çorbacıda çıkan olay sonrası polis gelmişti. Tartışmanın uzamasıyla olay yerine takviye polis gelmiş, gözaltı sırasında zor […]
DEM PARTİ Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, Türkiye ve İsrail arasındaki ticaretin yasaklanmasına ilişkin kanun teklifi verdi. İsrail’le […]
17 Nis 2024 0
Eylül Aşkın Türkiye Haber Portalı’nda hazırlayıp...07 Kas 2021 0
AK Parti Denizli Milletvekili, TBMM Plan ve...24 Nis 2021 0
Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın babası Rüstem Tatar...10 Ara 2020 0
Cumhurbaşkanı Tatar: “Türkiye’nin güçlü...05 Ara 2020 0
—-Birinci Bölümün DEVAMI—-...20 Nis 2024 0
“Emeklinin ve asgari ücretlinin maaşından çalan hükümet faiz lobisine, saraylara ve yandaşlara aktardığı paraların bedelini yine vatandaşa ödetmeye çalışıyor” diyen […]